Kitaplar

Yazar: Pelin ŞULHA

Eser Adı: Görsel-İşitsel Çeviri: Görme Engelliler İçin Sesli Betimleme

Yayınlandığı Tarih: 2020-01-03

Yayımlandığı Yer: Çeviri Bilim

Görme ve işitme engelliler, teknolojinin hayatımızın her alanını şekillendirdiği günümüzde, yabancı ve yerli görsel-işitsel ürünlere nasıl ulaşıyor? Onlar için çeviri yapılıyor mu?
Sesli betimleme görme engellilerin görsel-işitsel ürünlere erişimini sağlamak için yapılan bir çeviri türüdür. Engelli bireylerin toplumsal yaşama eşit koşullarda ve tam olarak katılımı için önem taşıyan sesli betimleme uygulamaları dünyada farklı ortamlarda yıllardır yapılmaktadır. Ülkemizde ise 2006 yılında başlayan bu uygulamalar Sesli Betimleme Derneği ve Görsel-İşitsel Çeviribilim alanında çalışan akademisyenlerin çabalarıyla giderek daha yoğun ilgi görmektedir.
Teknolojiye dayalı görselliğin odak olduğu günümüzde çeşitli sebeplerle yaşanan görme sorunlarındaki artış eğilimi, sesli betimleme hizmetlerine olan gereksinimin karşılanmasının ne denli elzem olduğunu göstermektedir.

Yazar: Nurhan BAŞ

Eser Adı: Görsel-İşitsel Çeviri-Dublaj ve Sesli Betimleme

Yayınlandığı Tarih: 2016-11-24

Yayımlandığı Yer: Grafiker Yayınları

Bu çalışmada ağırlıklı olarak dublaj (eşleme) ve sesli betimleme işlenmiştir. Dublaj ülkemizde çok bilinen ve yaygın bir yöntemdir; erek kitlesi kör ve görme engelli izleyiciler olan ve bir filmin görsel kısmını anlatan sesli betimleme ise kuşkusuz yaygınlaştırılması gereken bir uygulamadır. Dublaj, ülkemizdeki seyircilerin çoğunu ilgilendirdiği için farklı boyutlarıyla araştırılması gereken bir konudur. Sesli betimlemenin ise desteklenmesi gerekmektedir.

Yazar: A.Şirin OKYAYUZ

Eser Adı: Görsel-İşitsel Çeviri ve Engelsiz Erişim

Yayınlandığı Tarih: 2019-08-31

Yayımlandığı Yer: Siyasal Kitabevi

Çeviri, özünde, ``erişimi`` sağlamak için yapılan bir edimdir. Bir kurguya, duyguya ve her türlü iletişime, dil, kültür veya başka bir engelinden dolayı erişimi olmayan bir kitleye veya kişiye bilgi aktarmak ve bilgi edinme hakkını sağlamak için çeviri yapılır.

Bu düşünceden hareketle, erişim çevirinin özünde yatan bir kavramdır. Günümüzde ise, çeviribilimciler ve uygulayıcılar arasında çevirinin erişim için yapılan bir edim olduğu ifade edildiğinde, bu aktarıma başka bir anlam yüklenmiştir. Erişim için çeviri ifadesi, çağdaş çeviribilimde, engelsiz erişim için çeviri yapılması anlamında, yani engelli bireylerin belli ürünlere, ortamlara ve benzerine erişimlerini sağlamak için yapılan çeviri türlerine (ayrıntılı altyazı çevirisi, işaret diliyle görsel-işitsel çeviri, sesli betimleme, canlı altyazı çevirisi, üstyazı çevirisi) işaret etmek için kullanılmaktadır.

Yazar: A.Şirin OKYAYUZ, Mümtaz KAYA

Eser Adı: Görsel-İşitsel Çeviri Eğitimi

İlk Baskı Yılı: 2017

Yayımlandığı Yer: Siyasal Kitabevi

Türkiye’de son yıllarda çeviribilim alanında yazılan özgün eserler, bu alanda yetişmiş nitelikli akademisyenlerin de artması ile çoğalmıştır. Çeviribilim ana başlığı altında pek çok alt alanda verilen bu eserler içerisinde görsel-işitsel çeviri eğitimi alanında yazılanlar yok denecek kadar az olmasa da sınırlı sayıdadır. Bu bağlamda böyle bir eserin, alana katkı sağlayacağı aşikardır. Teknolojinin gelişmesi ve yeni ihtiyaçların da doğmasıyla, teknik çeviri ve yazın çevirisine oranla çok daha hızla değişen görsel-işitsel çeviri alanına ve eğitimine, bu kitapla birlikte, klasik yöntemlerin yanı sıra yeni bir bakış açısı da getiriliyor dersek yanlış olmaz.

Bu kitap, kuram ve uygulamayı ustalıkla harmanlayarak, her bölümün sonunda okuyucuya sunulan akademik kaynaklar, söz konusu bölümde ele alınan çeviri sorunlarına denk gelecek kesitlerin belirtildiği film ve dizi örnekleriyle, tabiri yerindeyse, görsel-işitsel alandaki eğitmenlere “altın tepside” sunulan dev bir ders planı olarak da görülebilir.