Ney

Betimleyen: Seda ACAR

Ney, üç ana yapıdan; kamış, başpare ve parazvaneden oluşan ve iki elle tutulan üflemeli bir enstrüman.

İki ucu açık, silindir biçiminde ve sarımtırak bir kamıştan yapılmış. Sert bir yapısı var. Uzunluğu yaklaşık 70 cm ve çapı başparmağımızdan biraz daha kalın.

Kamış dokuz adet boğumdan oluşuyor. Boğum aralıkları ve kalınlıkları birbirine yakın görünmekte. Boğumların birleştiği yerde etrafını saran çizgiler mevcut. İlk boğum diğerlerine göre daha kısa görünmekle beraber her biri yaklaşık 7-8 cm uzunluğunda.

Ses kutusu denilen ilk boğumun üst kısmında kesik bir koniye benzeyen başpare adında plastik siyah bir ağızlık yer almakta. Yaklaşık 2 cm yüksekliğinde ve çıkarılabilinen bir parça. Üst tarafı düz ve dar iken orta tarafı şişkin.

Başparenin hemen altında metal yapılı parazvane denilen bir yüzük mevcut. Aynı parça neyin en alt ucunda da yer almakta. Neyin çatlamaması için takılan bu parçalar kağıttan daha kalın bir yapıda ve alyansı andırıyor.

Kamıştan yapısının üzerinde belirli oranlarda ve seslerin hangi aralıklarla çıkacağını belirleyen dairevi biçimde yedi adet perde deliği yer alıyor. Biri arkada diğer altısı ön yüzünde bulunan delikler bir gömlek düğmesi kadar. Arka delik yani aşiran perdesi 5. boğumda yer almakta. 1. ve 2. delikler 6. boğumun alt kısmında,3. ve 4. deliklerin aralığı diğerlerine göre daha fazla olmakla beraber 7. boğumun üst ve alt kısmında yer almakta. Son olarak 5. ve 6. delikler 8. boğumun hemen üst kısmında bulunuyor.

Neyin iki farklı tutuş şekli var. İlk olarak sağ elimiz yukarıda sol elimiz aşağıda, neyi sol dizimize, başpareyi dudağımızın sol tarafına yerleştirip, üflüyoruz. Sonra, sol elimiz yukarıda sağ elimiz aşağıda, neyi sağ dizimize, başpareyi dudağımızın sağ tarafına yerleştirip, üflüyoruz.