Fontu Büyüt
Fontu Küçült
Türkiye’de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yapılan araştırma verilerine göre nüfusun %6.9’unu engelliler oluşturmaktadır. Sağlıklı bir engelli veri tabanının bulunmaması ve engelli nüfusun idari kayıtlar üzerinden tespit edilmesi ile uluslararası istatistikler birlikte değerlendirildiğinde bu oranın asgari %10 civarında olduğu tahmin edilmektedir.
Demokratik ve sosyal bir hukuk devleti olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin vatandaşlarına sunmuş olduğu tüm ürün ve hizmetlerin, eşitlik ilkesi gereğince vatandaşlarının farklılıkları göz önünde bulundurularak, evrensel tasarım ilkesine uygun, kapsayıcı ve bütünleşik bir anlayış ile erişilebilir olarak sunulması esastır.
Fakat, ülkemizde kamu tarafından sunulan ürün ve hizmetlerde erişilebilirlik standartlarına uygunluk şartı aranmadığı için açık alanlar, yol ve kaldırımlar, bina ve eklentileri, sosyal donatı alanları ve kent mobilyaları, park ve oyun alanları, spor tesisleri, internet siteleri ve mobil uygulamaları ile daha pek çok ürün ve hizmet engelliler için erişilebilir değildir. Kamu; erişilebilirlik standartlarına uygunluk şartı aramadan sunduğu bu ürün ve hizmetleri, tekrar ek mali kaynak harcayarak engelliler için erişilebilir hale getirmek amacıyla çalışma yapmaktadır. Bu da kamu kaynağının etkinliğini ve verimliliğini düşürmektedir.
Oysa ABD’de 1973’lü yıllarda başlayan erişilebilirlik düzenlemeleri mevzuat çalışmaları, Avrupa Birliği Parlamentosu tarafından kabul edilen Avrupa Erişilebilirlik Yasası kamu tarafından temin ve tedarik edilecek olan tüm mal ve hizmetlerin erişilebilirlik standartlarına uygun olma şartı aramaktadır. Böylece kamu tarafından sunulan tüm ürün ve hizmetlerden, bütün vatandaşlar eşit ve erişilebilir olarak faydalanabilmekte, engelliler için erişilebilirlik düzenlemeleri yapmak amacıyla kamu kaynağı kullanılmasına da ihtiyaç duyulmamaktadır.
Anayasamızın 10’uncu Maddesi, Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesinin 9’uncu Maddesi, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun 7’inci Maddesi ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan tüm ürün ve hizmetlerin esasen erişilebilir olması şarttır. Ancak, engelliler için mevzuatta var olan erişilebilirlik düzenlemeleri genel bir mahiyette şart koşulmadığı için uygulamaya geçememektedir.
Bu bağlamda; tüm kamu kurum ve kuruluşları için bağlayıcı nitelikte olan 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Şartnameler” başlıklı 12’nci Maddesinde değişiklik yapılarak, temin ve tedarik edilecek tüm ürün ve hizmetler ile inşaat ve yapı işlerinin erişilebilirlik standartlarına uygun olarak yapılması için ihaleye çıkmaları ya da doğrudan temin gerçekleştirmeleri zorunlu hale getirilmelidir. Erişilebilirlik standartları ile ilgili Türk Standartları Enstitüsü ve uluslararası kuruluşların standartları da mevcuttur.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununda yapılacak bu değişiklik ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan tüm ürün ve hizmetler ile inşaat ve yapı işleri engelliler için erişilebilir olarak gerçekleşecektir. Ve hizmet sunumundan sonra erişilebilirlik düzenlemeleri için ilave kamu kaynağı kullanılmayacağından, kamu kaynağı etkin ve verimli bir biçimde kullanılmış olacaktır.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
Siz de sivil toplum örgütü olarak; eşit ve erişilebilir bir Türkiye için kampanyamıza destek olmak isterseniz, lütfen aşağıdaki bağlantıda bulunan formu doldurunuz.
https://forms.gle/EVTpN8GeK6sB3Un87
