"Görme engellilerin sanata erişimi haktır"

Bu hakka ulaşılması için elimizden geleni yapacağız dedik ve dernek çatısı altında 2010`da kurumsal yapılaşma oluşturuldu" - "En büyük hedefimiz, Sesli Betimleme Yasası`nın genişletilerek daha kapsamlı bir hale getirilmesi için çalışmak" - Turkcell Engelli Çözümleri Ürün Yöneticisi Sofuoğlu: - "Hayal Ortağım, dergi, haber, eğitim, kitap gibi bilgi servislerinin, entelektüel içeriklerin olduğu, kapalı alanlarda navigasyon hizmeti veren bir platform. Uygulamamız filmi sesinden tanıyor ve filmle otomatik senkron olarak, diyalogların olmadığı tüm sahnelerdeki tüm görsel detayları görme engelli izleyiciye aktarıyor"

İSTANBUL (AA) - Sesli Betimleme Derneği (SEBEDER) ile engelli bireyler için fırsat eşitliği yaratmak amacıyla "Hayal Ortağım" uygulamasını hayata geçiren Turkcell, sesli betimlemeyi tüm televizyon ve sinema mecralarında yaygınlaştırmak için seferberlik başlattı.

Görme ve işitme engellilerin sanata daha fazla erişebilmesi amaçlanan çalışmanın detayları, Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği`nde yapılan toplantıda konuşuldu.

Toplantıda, Turkcell`in YGA (Young Guru Academy) işbirliği ile hayata geçirdiği "Hayal Ortağım" uygulaması hakkında bilgi verilirken, sesli ve yazılı betimleme örneklerinin olduğu kısa gösterimler yapıldı.

Televizyon kanalı temsilcileri ve yapımcıların katıldığı toplantıda konuşan SEBEDER Başkanı Kenan Önalan, görme ve işitme engellilerin film izleyebilmelerine olanak sağlayan sesli betimleme uygulamalarının dünyada 1980`lerde başladığını söyledi.

- "Türkiye`de alanında ilk ve tek"

Sesli betimlemenin Türkiye`de ise ilk kez 2006`da Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde kurulan bir öğrenci grubunun çalışmalarıyla uygulamaya geçtiğini aktaran Önalan, "Görme engellilerin sanata erişimi haktır. Bu hakka ulaşılması için elimizden geleni yapacağız, dedik ve SEBEDER çatısı altında 2010`da kurumsal yapılaşma oluşturuldu. Kanal D, TRT, Digiturk ve Tivibu gibi TV kanalları ve platformlarda sesli-yazılı betimlemeye yönelik çeşitli çalışmalar gerçekleştirildi. Turkcell Hayal Ortağım uygulaması da sinemalarda görme engelliler için özgür ve bağımsız izleme olanaklarını sağladı." diye konuştu.

Önalan, bugüne kadar birçok film, tiyatro oyunu, bale, müze, sergi, konferans ve eğitim materyalleri sesli betimlemeli, ayrıntılı alt yazı ve işaret dili seçenekleriyle sunduklarını belirterek, şunları kaydetti:

"Türkiye`de alanında ilk ve tek olan dünyada saygın kurumlarca takip edilen, uluslararası sertifikasıyla kendini geliştiren SEBEDER, profesyonelleşen çalışmalarını her geçen gün artırarak devam ediyor. En büyük hedefimiz, Sesli Betimleme Yasası`nın genişletilerek daha kapsamlı bir hale getirilmesi için çalışmak. Bu yasayla birlikte Türkiye`deki tüm görme ve işitme engelli vatandaşların görsel ve işitsel materyallerden, herkesle birlikte eş zamanlı ve eşit olarak yararlanması sağlanmış olacak. Tüm sinema filmlerinin, sesli-yazılı betimleme ve işaret dili tercümesi seçenekleri bulunacak. Ayrıca seyahatlerde, yurt içi uzun mesafe otobüs ve tren seferlerinde, uluslararası uçak seferlerinde görme ve işitme engellilerin de seyredebileceği sesli-yazılı betimlemesi ve işaret dili tercümesi yapılmış görsel yayınlar ve filmler yer alacak."

- "Türkiye`deki tüm yapımcıların ellerini taşın altına koymalarını arzu ediyoruz"

Körlüğün bir eksiklik olmadığını, sistem doğru kurulduğunda her şeyin yoluna gireceğini vurgulayan Önalan, şöyle devam etti:

"Bir görme engelli, vizyondaki filmleri herkes gibi rahat rahat izlesin istedik. Turkcell `Hayal Ortağım` uygulaması şu an sadece görme engellilerin sinema filmlerine erişimini özgür kılıyor. İşitme engellilerin de detaylı alt yazı ve işaret dili tercümesi çalışmalarıyla erişiminin tam sağlanacağı platformlara ihtiyacımız var. Türkiye`deki tüm yapımcıların aynı duyarlılık ve hassasiyetle ellerini taşın altına koymalarını arzu ediyoruz. Önceden bir arkadaşımla filme giderdim. O bir yandan filmi anlamaya çalışırken bir yandan bana anlatmaya çalışırdı. Şimdi ben eşimle birlikte filme gidiyorum. Ben filmi kulaklıkla izliyorum, sonra çıkınca filmi tartışmak çok keyifli bir şey."

Turkcell Engelli Çözümleri Ürün Yöneticisi Gamze Sofuoğlu da "Hayal Ortağım" uygulamasını görme engellilerin sosyal hayata daha eşit ve bağımsız katılımlarına destek olmak için YGA ile birlikte geliştirdiklerini anlattı.

Uygulamada yer alan sesli betimleme teknolojisiyle görme engellilerin vizyon filmlerini Türkiye`deki tüm sinema salonlarında herkesle aynı anda takip edebileceklerine dikkati çeken Sofuoğlu, "Görme engellilerin hiçbir görsel detayı kaçırmadan vizyon filmlerini izleyebilmelerini sağlıyoruz. `Hayal Ortağım`, dergi, haber, eğitim, kitap gibi bilgi servislerinin, entelektüel içeriklerin olduğu, kapalı alanlarda navigasyon hizmeti veren bir platform. Uygulamamız filmi sesinden tanıyor ve filmle otomatik senkron olarak, diyalogların olmadığı tüm sahnelerdeki tüm görsel detayları görme engelli izleyiciye aktarıyor." şeklinde konuştu.

- "Dünyada bir ilk"

Sofuoğlu, 21 Ekim 2015`te ilk kez "Hayat Öpücüğü" filmiyle bu teknolojiyi sunmaya başladıklarını vurgulayarak, şunları aktardı:

"Nisan 2018 itibarıyla 90 vizyon filmini ve 14 bölümlük bir TV programını görme engellilere sesli betimlemeli ulaştırabilmiş olmanın gururunu yaşıyoruz. Bugüne kadar destekleriyle daha çok film betimlememizi sağlayan yapımcılara teşekkür ediyoruz. Diğer tüm yapımcılardan da filmlerini, dizilerini, TV programlarını milyonlarca engelli bireye eşit ve erişilebilir ulaştırabilmemiz için desteklerini bekliyoruz. Dünyada bir ilk olan sesli betimleme uygulamamız sayesinde bugün kullanıcılar sinema, TV ve müzelerde rahatça hareket edebiliyor, sosyal hayata aktif katılma imkanı buluyor."

Engelli projelerine bakışın artık doğru bir yönde ilerlediğine dikkati çeken Sofuoğlu, erişilebilirliğin hak ettiği değeri görmeye başladığını sözlerine ekledi.

Konuşmaların ardından görme ve işitme engelliler için çalışmalara katkıda bulundukları için TRT İstanbul Bölge Müdürü Metin Tuğtağ`ın yanı sıra Kanal D`den Aslıhan Özgen, TAFF`tan Mücahit Murat, Bir Film`den Derya Yanmış, Digiturk`ten Meltem Noyan, Tivibu`dan Umut Turan ve BKM`den Cansu Aydın`a plaket verildi.

Haber link; https://www.star.com.tr/yerel-haberler/gorme-engellilerin-sanata-erisimi-haktir-3586538/